Actueel

Na de Regionale Energie Strategie (RES) waarin het voornamelijk draaide om wind- en zonne-energie, is iedere gemeente aan zet om de volgende stap in de energie- en warmtetransitie te maken: het opstellen van de Transitievisie Warmte. Hoe maken we woningen, bedrijfspanden en industrie aardgasvrij om CO₂-uitstoot te verminderen? De gemeente heeft een conceptversie online staan, genaamd ‘Warmtevisie Haarlemmermeer’.  Hierin stippen zij al aan het begin een belangrijk punt aan: ‘De gemeente geeft richting aan techniek en planning. Maar het is aan de markt en inwoners om te kiezen voor de techniek en het moment van uitvoering.’[1] Kortom, een oproep aan u als inwoner of ondernemer in Haarlemmermeer. Laat uw stem horen! U heeft nog de tijd tot en met 21 juni. In deze blog laten wij alvast onze stem horen over deze warmtevisie.

Een positief punt vinden wij de bronnenstrategie uit deze warmtevisie. Net als de gemeente Haarlemmermeer zien wij potentie voor warmte uit de bodem, uit water, uit de natuur en uit restwarmte. Hoewel de warmtevisie spreekt over onhaalbare warmtenetten in Haarlemmermeer vanwege ‘een beperkte beschikbaarheid van geschikte warmtebronnen’, ziet Polderwarmte ook in Haarlemmermeer tal van mogelijkheden. Vooral de mix aan verschillende duurzame warmtebronnen maakt een warmtenet haalbaar en betaalbaar. Daarnaast hechten wij net als de gemeente veel belang aan keuzevrijheid: ‘Er is keuzevrijheid zodat een gebouweigenaar kan kiezen voor een eigen oplossing’[2]. Ook voor warmtenetwijken geldt: ‘Veel gebouweigenaren in deze wijken zullen gebruik maken van dit warmtenet, maar individuele gebouweigenaren kunnen, onder voorwaarden, nog steeds kiezen voor een andere oplossing.’[3] Het is aan de energieleverancier om een aantrekkelijk aanbod te doen zodat zij afnemers overtuigen.

Dat brengt ons ook bij een paragraaf die Polderwarmte graag anders ziet, namelijk het aanwijzen van één warmtebedrijf voor één warmtekavel. Polderwarmte is tegen het aanwijzen van warmtebedrijven per warmtekavel, omdat dit niet helpt bij het betaalbaar houden en snel realiseren van de warmtetransitie. Na het winnen van de warmtekavel heeft de door de gemeente aangewezen kandidaat namelijk geen echte concurrenten meer. Daarom pleit Polderwarmte voor een open markt met keuzevrijheid. Dit zorgt juist wel voor concurrentie, en dus voor keuzevrijheid, betaalbaarheid en snelheid.

Daarnaast plaatst Polderwarmte kanttekeningen bij het maken van wijkplannen. Hier beschrijft de gemeente een traject voor besluitvorming voor wijkplannen (zie afbeelding) dat Polderwarmte niet realistisch acht.

Na het opstellen van een wijkplan kan de gemeenteraad namelijk het plan alsnog afwijzen. Polderwarmte heeft hier verschillende vragen bij: waarom duurt dit voortraject zo lang? Is er een voordeel voor de initiatiefnemer/toegewezen warmtebedrijf in dit traject? Is er een compensatie voor de twee jaar voorbereiding als de initiatiefnemer vervolgens toch niet gekozen wordt? Polderwarmte ziet meer in een korter traject waarin initiatiefnemers of marktpartijen zelf draagvlak creëren, bewoners laat participeren en de voorstellen indienen bij de raad. Dat is effectiever, sneller en vraagt minder ‘vrijwillige’ voorbereidingstijd van de partijen.

Polderwarmte is blij met het concept van de Warmtevisie dat er ligt en denkt ook dat het goed aansluit bij de uitgangspunten van de Ontwerp Omgevingsvisie Haarlemmermeer 2040 waar u na de zomer uw visie op kunt geven. Slim omgaan met ruimte, groen en duurzaam; warmtenetten helpen daarbij. Polderwarmte is benieuwd naar hoe de stem van de inwoner en ondernemer in de warmtevisie verwerkt gaat worden en hoopt ook u te enthousiasmeren om mee te denken in deze warmtetransitie.[4]

[1] Warmtevisie, p.1.

[2] Warmtevisie, p. 23.

[3] Warmtevisie, p. 23.

[4] Warmtevisie, p. 43.

 

 

Goed nieuws: De Volkskrant concludeert uit cijfers van het UNFCC uit 2019 dat de uitstoot van broeikasgassen in Europa sinds 1990 met 24% afnam. En waar Nederland eerder tot de Europese achterhoede behoorde, mag Nederland zich inmiddels een middenmoter noemen. Polderwarmte juicht alle duurzame initiatieven in Nederland toe. Door met zijn allen de energietransitie in gang te houden, komen de klimaatdoelen in zicht. “EU goed uit de startblokken” verder lezen

Polderwarmte betreurt dat minister Van ’t Wout zijn functie tijdelijk neerlegt, maar we hebben vertrouwen in kamerlid Yesilgöz-Zegerius als tijdelijke vervanger in de functie als (demissionair) staatssecretaris voor Klimaat en Energie. Dit vertrouwen is deels gebaseerd op haar interview in Energie Nederland.  Hoewel dit interview in 2018 gepubliceerd is, zijn de onderwerpen actueler dan ooit.

Heel treffend en actueel is  het voorbeeld van de cv-ketel dat Yesilgöz-Zegerius vertelt: ‘Ik werd narrig toen ik een alarmerend artikel las over het verbod op de cv-ketel. Dat werd gepresenteerd als een voldongen feit; cv-ketel eruit, verplicht warmtepomp erin. Wat je hoort te zeggen is: we gaan de cv-ketel uitfaseren en dit zijn je opties en keuzes. Het stoort me dat de communicatie met onze inwoners over de transitie achterblijft. Je moet mensen opties bieden, transparantie tonen.’

Polderwarmte onderstreept deze gedachte. Als vervanger van de cv-ketel op aardgas ziet Polderwarmte dat er andere (ook niet-elektrische) opties zijn die in veel gevallen rendabel zijn. Zeker nu het elektriciteitsnet in veel regio’s overbelast is, kunnen opties zoals een warmtenet een belangrijke duurzame bijdrage leveren. Deze alternatieven voor cv-ketels en warmtepompen verdienen een plek in de communicatie en plannen van (semi)overheden richting burgers.

Waar Polderwarmte zich ook in kan vinden, is haar stelling ‘dat deze transitie geen hobbyproject van de overheid is. (…) Daarom pleit ik voor een klimaatwet voor het langetermijnperspectief. (…) Naast zo’n beleidsmatige randvoorwaarde moeten we ook naar onze infrastructuur kijken. Als die nog niet is ingericht op de transitie, kunnen we ook niet verwachten dat het bedrijfsleven en de industrie hun deel van de transitie invullen.’

Op dit moment is zowel de klimaatwet als de infrastructuur nog niet gereed voor de transitie. Zo onderschrijft ook Timmermans dat Nederland er een schepje bovenop moet doen bij het klimaatbeleid.  Polderwarmte ziet de transitie nog te langzaam op gang komen. Dit komt deels door het gebrek aan langetermijnperspectief waardoor ondernemers niet kunnen investeren. Er wordt meer op de rem getrapt dan gefaciliteerd. Aan de infrastructurele transitie werkt onder andere Polderwarmte hard mee. Warmtenetten zullen in de toekomst een significante rol spelen, dus willen we deze nu gaan aanleggen. Op die manier kunnen duurzame bronnen zoals aardwarmte daadwerkelijk een rol gaan spelen in de energietransitie.

Hoewel Polderwarmte ook standpunten van Yesilgöz-Zegerius ziet die niet stroken met onze warmtevisie, zoals het gebruik van kernenergie, wensen we haar veel succes in haar nieuwe tijdelijke functie. Polderwarmte hoopt dat ze bovengenoemde zaken extra onder de aandacht weet te brengen en dat ze zich ook in de toekomst hard maakt voor deze punten.

‘Wie komt onze warmte ophalen?’ was de kop boven het interview met Erik Barentsen van Dutch Data Association (DDA) in Warmte 365. Polderwarmte beantwoordt die vraag graag met ‘WIJ!’. Barentsen benoemt goede punten. In deze blog brengen we enkele nuances aan voor een nog iets positievere inslag.

We waarderen de handreiking in de titel. Datacenters zetten zich steeds meer in voor duurzaamheid met bijvoorbeeld efficiënter energie- en watergebruik. Het nieuwe rapport ‘Datacenters & Duurzaamheid’ van DDA benadrukt dit duurzame bewustzijn van datacenters, waaruit blijkt dat al een flinke duurzaamheidswinst behaald is: “Nederland verbruikt 10% minder energie en stootte 5 Mton minder CO₂ uit, terwijl het stroomverbruik van de datacenters zelf met slechts 1-4% steeg.”[1] “Polderwarmte kijkt uit naar warmte van DDA” verder lezen

De gemeenten Almere, Amstelveen en Diemen sluiten zich aan bij het samenwerkingsverband Versnelling Aardwarmte MRA. Dit samenwerkingsverband zet aardwarmte op de kaart in de regio van Zandvoort tot Almere. Ook de bedrijven Yeager Energy, IPS Geothermal Energy en Polderwarmte voegen zich bij het verband. Sinds november vorig jaar werken verschillende publieke en private partijen samen om natuurlijke warmte uit de grond in te zetten om woningen, kassen en andere gebouwen te verwarmen.

Edward Stigter, voorzitter stuurgroep Versnelling Aardwarmte MRA en gedeputeerde klimaat en energie van provincie Noord-Holland: “Voor het verwarmen van woningen is het gebruik van aardwarmte een prachtig alternatief voor aardgas. Het is mooi om te zien dat steeds meer gemeenten mogelijkheden zien om hiermee duurzaam te kunnen verwarmen. Overheid en bedrijfsleven hebben elkaar hierin hard nodig. Ik vind het geweldig om te zien dat nieuwe partijen zich willen aansluiten. Zo komen we steeds dichter bij het realiseren van onze doelen.” “Almere, Amstelveen en Diemen sluiten zich aan bij samenwerkingsverband aardwarmte (Persbericht)” verder lezen

Na een wat roerige periode gaat de kabinetsformatie verder. Informateur Tjeenk Willink zal in gesprek gaan met partijen voor de nieuwe samenstelling van de Tweede Kamer. De VVD heeft verreweg de meeste stemmen gekregen en komt met 35 zetels in de Tweede Kamer. D66 groeit en behaalt 23 zetels. De andere partijen volgen op afstand. Door nieuwkomers BoerBurgerBeweging, Volt, JA21 en BIJ1 bestaat de nieuwe Tweede Kamer uit zeventien partijen. De vraag rijst: wat betekent deze nieuwe samenstelling voor het warmtedebat en de lokale  invloed op de warmtetransitievisies ?

Tijdens de kabinetsformatie zal er worden gesproken over het beleid voor de komende jaren. Het klimaatvraagstuk zal één van de onderwerpen zijn. Voor Polderwarmte is het van belang te weten hoe de partijen aankijken tegen warmtenetten. De VVD heeft aangegeven groot voorstander te zijn van warmtenetten in een open markt. Ook D66 geeft dit aan in haar plannen. Zo pleit de partij voor transparantie en de keuzevrijheid voor de consument. Het CDA geeft aan dat zij voorstander zijn van warmtenetten die gevoed worden door middel van verschillende energiebronnen. De ChristenUnie geeft hierbij hetzelfde aan, zij willen warmtenetten faciliteren en aanjagen, waarbij nadrukkelijk oog is voor de keuzevrijheid van de consument. Polderwarmte herkent zich in deze punten. Keuzevrijheid en een open markt zorgen voor concurrentie en houden we warmteprijs laag. “Blik op formatie” verder lezen

De laatste tijd verschijnen er steeds meer berichten over woonlastenneutrale verduurzaming. Dit is een belangrijk uitgangspunt uit het Klimaatakkoord, waarmee bedoeld wordt dat het treffen van energiebesparende maatregelen, de gemiddelde maandelijkse energiekosten voor huishoudens niet mag verhogen. De vraag is hoe houdbaar dit uitgangspunt is. Uit onderzoek van het PBL bleek dat een aantal type huishoudens hun woning niet kunnen verduurzamen zonder dat de totale woonlasten verhogen. Ook stuurde de VNG een felle brief naar de Kamer na een amendement over woonlastenneutraliteit van VVD-kamerlid Daniel Koerhuis. “Maar gemeenten kunnen dit [woonlastenneutraliteit] onmogelijk zelf bekostigen, (…). Dat zou de doodstreek zijn voor het Klimaatakkoord, waarschuwt de VNG.”

Toch is het mogelijk om te verduurzamen zonder hogere maandelijkse energiekosten. Het doel is om isoleren te combineren met een betaalbare vorm van duurzame energie. Elektrische oplossingen zijn daarbij een voor de hand liggende aanpak, maar aansluiten op een warmtenet is dat ook. Warmtenetten kunnen woonlastenneutraal zijn voor de afnemer en een betaalbare aardgasvrije oplossing bieden voor gemeenten. “Warmtenet als woonlastenneutrale oplossing” verder lezen

Per 1 januari 2023 moet elk kantoorgebouw groter dan 100m² minimaal energielabel C hebben, ter voorbereiding op 2030 waarin energielabel A verplicht is. Op dit moment voldoet slechts 38% van de energielabel-C-plichtige kantoren aan deze eis.  Dat is schrikbarend laag, maar helaas is het geen aanleiding voor meer duidelijkheid of ondersteuning van het Rijk of lagere overheden.

Energiebesparende maatregelen

Pandeigenaren kunnen hun pand(en) verduurzamen met maatregelen zoals ledverlichting of isolerende deuren, maar dit is vaak niet voldoende voor energielabel C. Laat staan voor energielabel A in 2030. Dit vraagt om grotere investeringen in bijvoorbeeld vloer-, dak- en gevelisolatie, het installeren van een warmtepomp of een aansluiting op een duurzaam warmtenet. Deze laatste optie is aantrekkelijk voor pandeigenaren omdat dit relatief weinig investering vraagt. Polderwarmte zet zich, samen met partner Energie voor Elkaar, in voor meer warmtenetten in Nederland. We ontvangen veel aanvragen van bedrijven die zich willen aansluiten om zo hun energielabel te verbeteren. Dat is goed nieuws: pandeigenaren zijn bereid op (fossiele) energie te besparen! Helaas stuiten we vaak op een onduidelijk beleid van de overheid. Hierdoor lijken pandeigenaren gedwongen te worden tot duurdere alternatieven. “Helpen warmtenetten uw energielabel op tijd te verbeteren?” verder lezen