Actueel

Met frisse energie en veel mooie ideeën en projecten kijkt Polderwarmte naar de plannen voor 2021, maar ook naar de transitiemeetmomenten in 2030 en 2050. De energietransitie is in volle gang. Waar staan we nu? En wat zijn de verwachtingen voor de komende jaren? Samen met de uitkomsten uit het Warmtetrendrapport 2021  blikken we vooruit. In dit deel van de rubriek ‘Polderwarmte blikt vooruit’ bespreken we het belang en aandeel van duurzame warmte.

De energietransitie in transitieplannen

We zijn weer een jaar dichter bij 2030, het eerstvolgende meetmoment van de energietransitie. Ondertussen zijn veel gemeenten bezig met het schrijven van de transitieplannen. De energietransitie is onder te verdelen in een transitie van warmte en van elektriciteit. Hoewel ook de transitie naar duurzame elektriciteit van groot belang is voor een schone toekomst, zijn de meeste doelstellingen daarvoor al grotendeels ingevuld met zonnepanelen, zonneweides en windmolens en beschreven in transitieplannen zoals de RES. In figuur 3 van het warmtetrendrapport staat het huidige aandeel warmte, elektriciteit en motorbrandstoffen van het totale energieverbruik weergegeven.[1]

Warmtetransitie is belangrijker dan ooit

De conclusie uit deze figuur: de warmtetransitie is belangrijker dan ooit. Het PBL verwacht dat warmtenetten mogelijk in zo’n 50% van de nationale warmtevraag kan voorzien[2], ruwweg een kwart van het totale energieverbruik in Nederland. Het Regeerakkoord Rutte III noemt daarnaast warmtenetten als een van de maatregelen om de CO2-uitstoot in 2030 met 49% terug te brengen[3]. Niet gek dat de warmtesector groeit. Met 23 verschillende warmtenetbedrijven[4] en zo’n 1100 fte staan we er met Polderwarmte niet alleen voor. Ook het aantal warmtecooperaties groeit. Door warmtenetten uit te breiden over heel Nederland, kunnen we Nederland in 2050 aardgasvrij van duurzame warmte voorzien. Op dit moment zijn er slechts 434.800 (van de ca. 2 mln.) woningen aangesloten op een warmtenet[5] en naar verwachting zullen dat er in Nederland meer dan 900.000 zijn in 2030.[6] In het Klimaatakkoord staat het streven om in 2030 anderhalf miljoen bestaande woningen aardgasvrij te maken door aan te sluiten op een warmtenet. Een groot deel van de oplossing ligt dus bij het realiseren van warmtenetten; Polderwarmte doet dat slim en groen. Als partner van Energie voor Elkaar werken we zo, samen met andere warmtebedrijven met de dezelfde filosofie, aan een duurzamer, aardgasvrij Nederland. Samen met andere duurzame initiatieven in het land krijgt de Nederlandse energietransitie zo steeds meer vorm.

De opgave voor Polderwarmte

Polderwarmte gaat warmte leveren de komende jaren. In 2021 richt Polderwarmte zich vooral op het benutten van restwarmte en de warmte die uit oppervlakte of afvalwater te halen is. Restwarmte en aquathermie zorgen er zo voor dat we op korte termijn voor meerdere gebieden een rendabele, haalbare warmtetransitie kunnen realiseren. In de regio Haarlemmermeer zullen komende tijd bovendien vele partijen met elkaar in gesprek gaan over het naar boven halen van aardwarmte, als aanvulling op restwarmte en aquathermie. Er zijn verschillende opsporingsvergunningen aangevraagd om naar die aardwarmtebronnen te kunnen boren en samen moeten we bepalen hoe die het best tot hun recht komen. Belangrijk is dat er nu snel zo veel mogelijk warmtenetten komen te liggen, zodat we de aardwarmte kunnen gaan benutten en we grote stappen kunnen blijven zetten.

Volg ons

Samen met de andere warmtebedrijven in Nederland zetten we ons 100% in om de klimaatdoelen te halen. Hou op onze projectpagina  de voortgang van onze projecten in de gaten. Ook kunt u onze LinkedIn-pagina, Twitter en Facebook bezoeken. Reacties zijn welkom. Zo houden we elkaar op de hoogte en houden we elkaar scherp.

[1] Nationaal Warmtenet Trendrapport 2021, blz. 12.

[2] https://fd.nl/advertorial/enecogroep/1225357/nederland-aardgasvrij-hoe-cruciaal-zijn-warmtenetten

[3] https://fd.nl/advertorial/enecogroep/1225357/nederland-aardgasvrij-hoe-cruciaal-zijn-warmtenetten

[4] Nationaal Warmtenet Trendrapport 2021, blz. 12.

[5] Nationaal Warmtenet Trendrapport 2021, blz. 15.

[6] Nationaal Warmtenet Trendrapport 2021, blz. 8.

Welke warmtebronnen helpen ons de energietransitie te versnellen? Welke duurzame bronnen zijn er beschikbaar? In de rubriek Blik op Bronnen kijken we naar de haalbaarheid en betaalbaarheid van warmtebronnen voor in een slim groen warmtenet. In deze blog bespreken we zonnewarmte.

Zonnewarmte

De warmte van de zon is al eeuwenlang onze voornaamste bron van verwarming. In de zomer is er dan ook een stuk minder vraag naar warmte: de warmte is er al door de zon. Toch heb je daarmee niet vanzelfsprekend ook warm tapwater voor de afwas of om mee te douchen. En in de winter, hoe kom je dan aan warmte? Daarom zijn er verschillende technieken om warmte uit zon te winnen.

De bekendste toepassing is de zonneboiler. Een zonnecollector vangt het zonlicht op en zet dit om in warmte. In een boiler, een soort watervat, wordt de warmte opgeslagen in het opgeslagen water. Dit water wordt vervolgens ingezet voor warm tapwater. Een grotere boiler, ook wel een zonneverwarmingsinstallatie genoemd, kan ook ruimteverwarming leveren voor het hele huis.

Daarnaast zijn er zonnepanelen die elektriciteit en warmte leveren: de PVT-panelen. Elektriciteit kan, zoals al besproken bij enkele eerder besproken energiebronnen, een warmtepomp voeden om warmte te produceren. Het mooie aan PVT-panelen is dat ze, naast elektriciteit, ook direct warmte kunnen leveren. Deze vaak lage temperatuurverwarming is warm genoeg voor het verwarmen van de vloerverwarming.

Polderwarmte

Zonnepanelen zijn, net als windmolens, een veel genoemde oplossing in transitieplannen van gemeentes en provincies. Zo is de gemeente Haarlemmermeer voornemens om zonnepanelen langs de landingsbanen bij Schiphol te plaatsen en staat er op De Groene Hoek I een zonneweide. Deze oplossingen zijn echter maar een deel van de oplossing; ze worden namelijk vooral ingezet voor groene stroom. Echter, stroom is 40% van de rekening en warmte 60% in dichtbebouwde gebieden. Zonnepanelen zouden dus ook een rol kunnen spelen in de warmtetransitie. Het is daarbij wel van belang dat het elektriciteit niet overbelast raakt door het gebruik van (individuele) warmtepompen. Polderwarmte pleit daarom voor een collectieve oplossing: een slim groen warmtenet.

“‘Blik op Bronnen’, deel 12: Zonnewarmte” verder lezen

In de rubriek Blik op Bronnen bespreekt Polderwarmte mogelijke duurzame warmtebronnen. Welke zijn er geschikt voor een slim groen warmtenet? En zijn ze wel echt duurzaam? In deze blog bespreken we windenergie, een energiebron die in veel RES-plannen en andere transitieplannen van gemeenten terug te vinden is.

 Wat is windenergie?

Windenergie is eenvoudig uit te leggen: door windkracht bewegen de ‘wieken’ van een windturbine, waardoor de generator elektriciteit produceert. Denk bijvoorbeeld aan de fietsdynamo. In plaats van de fietsband, beweegt nu de windkracht de dynamo (generator). De rotorbladen, de ‘wieken’, zijn groot en hangen hoog om zo harder en gelijkmatiger wind te vangen. Er zijn op die hoogte namelijk minder hindernissen die de wind blokkeren. Door een aansluiting van de generator op het elektriciteitsnet, levert een windturbine dus direct duurzame elektriciteit. Volgens Milieucentraal kan een windturbine zo’n 20 jaar mee en produceert hij 80 keer zoveel energie als nodig is om er één te bouwen. Of te wel de windturbine levert na 3 tot 6 maanden geen CO₂-uitstoot meer en bespaart zo dus ongeveer 19,5 jaar CO₂ uitstoot. De productie van een windmolen is namelijk niet CO₂-vrij. Al met al veelbelovende cijfers. En het mooiste: de wind raakt nooit op. Windmolens zijn daarom van groot belang in de energietransitie. Op dit moment komt 4,5% van onze elektriciteit uit windenergie (NWEA). Daar is nog flink in te groeien dus.  “‘Blik op Bronnen’, deel 11: Windenergie” verder lezen

Wat zijn de voor- en nadelen van de beschikbare warmtebronnen? Dat bespreken we in de rubriek ‘Blik op Bronnen’. Alle beschikbare duurzame warmtebronnen zijn nodig in de energietransitie. Polderwarmte weegt af welke het meest geschikt zijn in een slim, groen warmtenet. In deze blog bespreken we waterstof.

 Wat is waterstof?

Over waterstof wordt veel gesproken en het is geregeld in het nieuws; het lijkt een veelbelovende oplossing voor de energietransitie, maar het is geen energiebron. Waterstof is een energiedrager: het neemt energie op en heeft een energiebron nodig. In de meeste gevallen wordt waterstof geproduceerd door hogedruk stoom (H₂0) met aardgas (CH₄) te laten reageren. Hierbij komt waterstof (H₂) en CO₂ vrij. Vervolgens wordt deze waterstof voornamelijk ingezet als alternatief van elektriciteit. Deze manier van waterstofproductie wordt grijze waterstof genoemd. Door de CO₂ op te vangen (CCS), mag deze waterstof ‘blauw’ genoemd worden. Het is echter ook mogelijk om waterstof uit duurzame warmtebronnen te winnen, de zogenoemde groene waterstof. Zo is het bijvoorbeeld mogelijk om water (H₂O) te splitsen in waterstof (H₂) en zuurstof (O₂). Ook komt waterstof vrij bij het vergassen van biomassa. Dit groene productieproces is echter nog erg kostbaar en komt nog nauwelijks voor. “‘Blik op bronnen’, deel 10: Waterstof” verder lezen

De energietransitie vraagt om een bundel aan verschillende duurzame oplossingen. Er is geen gouden oplossing die overal toepasbaar is. Toch zijn ook niet alle warmtebronnen duurzaam of haalbaar. In de rubriek ‘Blik op Bronnen’ weegt Polderwarmte de voor- en nadelen af van iedere warmtebron. In deze blog spreken we over waterkracht als warmtebron.

 Water als energiebron

Door middel van de stroomsnelheid van het water, vaak afhankelijk van hoogteverschillen, kan er energie opgewekt worden. Dit kan door middel van waterwielen die in beweging worden gebracht door het water. Deze manier is een eeuwenoude manier die veel mensen herkennen van molens en uit musea. Er zijn er nog een aantal in gebruik in Nederland, maar vrijwel allemaal voor privégebruik. Tegenwoordig worden waterturbines ingezet, vergelijkbaar met een fietsdynamo en ook wel onderwatermolens genoemd. Door de as van de turbine onder water te laten draaien door de stroming van het water, wekt de generator elektriciteit op. ““Blik op Bronnen”, deel 9: Waterkracht” verder lezen

In de rubriek ‘Blik op Bronnen’ bespreekt Polderwarmte de voors en tegens van warmtebronnen. In de energietransitie moeten we alle mogelijke warmtebronnen goed beoordelen. Zo kunnen we de warmtebron(nen) van de toekomst kiezen. Normaliter kijken we naar duurzame, niet-fossiele warmtebronnen, maar deze keer bespreken we kolen. Hoe werkte dat ook alweer? En kunnen we voorgoed van kolen af of is het een warmtebron voor de toekomst? En hoe verliep de transitie van kolen naar aardgas?

Kolen

Vrijwel iedereen had een eeuw geleden een voorraad steenkool in huis. Door middel van een kolenkachel in huis kon men kolen verbranden om zo warmte in huis te krijgen. Met een kolenfornuis kon er ook gekookt worden op kolen. In de overige delen van het huis was het ijskoud. De verbranding van kolen zorgde voor veel roet en stof. Er was dan na de winter ook bij vrijwel iedereen een voorjaarsschoonmaak nodig om alle vieze stof en roet weg te poetsen. Naast deze schadelijk stof en roet, stootten kolen ook ongeveer tweemaal zo veel CO2 uit als aardgas. Op dit moment wordt steenkool bijvoorbeeld alleen nog gebruikt in hoogovens voor staalproductie en voor traditionele elektriciteitscentrales. Zij filteren het merendeel van de vervuilende stoffen uit de lucht, maar het gaat om grote hoeveelheden. Door het klimaatbeleid in Nederland wordt kolenverbranding steeds verder afgebouwd. ““Blik op bronnen”, deel 8: Kolen” verder lezen

Kernenergie

De energietransitie vraagt om actie en daadkracht. In de rubriek ‘Blik op Bronnen’ belicht Polderwarmte daarom de voor- en nadelen van de warmtebronnen. In deze blog bespreken we kernenergie als bron voor warmte.

Kernenergie is een omstreden energiebron. In de politieke concept verkiezingsprogramma’s 2021-2025 verschijnen voor- en tegenstanders van kernenergie ineens op de agenda. De huidige generatie lijkt weer open te staan voor kernenergie, zoals te zien was op Zondag met Lubach een paar maanden terug. De vorige generatie is echter huiverig. De kernramp van Tsjernobyl in 1986 speelt daarbij een grote rol. Ook het gebruik van kernenergie voor kernwapens en de steeds grotere hoop radioactief afval zijn nadelen. We lijken daarom op een (toepasselijke) tweesplitsing te staan: wél of geen kernenergie als energiebron?

“‘Blik op bronnen’, deel 7: Kernenergie” verder lezen

Zondag met Lubach zorgt voor een grappige, kritische blik op de maatschappij. Zo kijkt ook Polderwarmte met plezier, zelfs als het over het over aardgasvrije wijken gaat. Net als Lubach leren wij stap voor stap hoe het beter kan en maken wij ons ook zorgen: hoe verhogen we het tempo van het aardgasvrij maken van Nederland? Polderwarmte weet één ding zeker: het tempo gaat niet omhoog met het uitsluiten van mogelijkheden.

De schrik zit er goed in bij Lubach: een warmtepomp kost ruimte en geld. Verwend als we zijn met gas, is dit wellicht een eye-opener voor velen. Een warmtepomp is misschien niet altijd een ideale oplossing, maar, afhankelijk van de situatie, kan het vaak ook goede een duurzame oplossing zijn. Polderwarmte is een groot voorstander van een collectieve oplossing met een kleine warmteaansluiting in huis en een stuk minder hoge kosten. Afhankelijk van de situatie kost een netaansluiting tussen de 2000 en 4510 volgens Autoriteit Consument & Markt. Dat is lager dan de kosten van Henk en Ingrid met de warmtepomp en goedkoper dan de isolatiemaatregelen die Lubach oppert. “Op warmtenetten ligt de focus, maar niet op zondagavond” verder lezen

Polderwarmte weegt in de rubriek ‘Blik op bronnen’ de voor- en nadelen van warmtebronnen af. In deel 6a keken we vooral naar biogas. In deze blog bespreken we biowarmte.

Wat is biowarmte?

De warmte die vrijkomt bij het verbranden van biomassa is een bruikbare warmtebron voor een slim, groen warmtenet. Nu we hebben besloten om Nederland aardgasvrij te maken, moeten we kijken naar alternatieve warmtebronnen die we tot onze beschikking hebben. Innovaties zijn belangrijk in de energietransitie en tegelijkertijd zullen we aan de slag moeten met wat we hebben. Iedere gemeente heeft te maken met snoeiafval, tak- en tophout waar ze van af moeten. Het laten rotten, in de openlucht verbranden of exporteren van biomassa geeft net zo veel en in veel gevallen zelfs veel meer, uitstoot. Polderwarmte is van mening dat we het onder strenge voorwaarden nu beter kunnen gebruiken. Zodra er ook in Nederland meer hoogwaardige toepassingen voor het resthout zijn, bouwen we het gebruik daarvan voor verwarmen uiteraard onmiddellijk weer af.  Door de biomassa gecontroleerd te verbranden in een bio-energie-installatie verwarm je het water voor een warmtenet, waarmee je kantoren en huizen duurzaam kan voorzien van warm tapwater en verwarming.

Transitiebrandstof

Polderwarmte ziet biomassa als transitie-brandstof. We zijn nog niet in de luxe positie om duurzame warmtebronnen uit te sluiten. De NVDE berekende dat op dit moment slechts 8% van de totale energievraag duurzaam is. Dat percentage moet snel omhoog en dus is biomassa als warmtebron een noodzakelijke transitiebrandstof. Eenmaal opgestart met biomassa kunnen warmtebedrijven steeds meer andere duurzame warmtebronnen toevoegen en zo biomassa snel weer afbouwen. Binnen afzienbare tijd zal biomassa alleen dienen als warmtebron voor back-up of bij piekbelasting. “‘Blik op bronnen’, deel 6b: Biowarmte” verder lezen

De energietransitie komt langzaam maar zeker op gang, maar welke warmtebronnen zijn het meest geschikt? In de rubriek ‘Blik op bronnen’ weegt Polderwarmte de voors en tegens van warmtebronnen af. Op dit moment zijn er nog geen warmtebronnen zonder nadelen, maar is er wel nu actie nodig. We moeten daarom niet zomaar warmtebronnen uitsluiten zonder eerst de belangrijkste voor- en nadelen op een rij te zetten. Hoe zorgen we ervoor dat de energietransitie haalbaar, betaalbaar en duurzaam blijft? Polderwarmte bespreekt in de komende twee blogs biomassa in de vorm van biogas(6a) en biowarmte(6b). “‘Blik op bronnen’, deel 6a: Biomassa/biogas” verder lezen