De energietransitie versnellen: een route van hoog naar midden temperatuur
08-11-2022 |
Onze collega’s van Vattenfall zijn net als wij bezig om een route te ontwikkelen naar verdere verduurzaming. Hoe zorgen we ervoor dat we op tijd klaar zijn om Nederland aardgasvrij te maken, althans de woningen en bedrijven op een duurzame manier te verwarmen, zonder gebruik te maken van aardgas. Elk warmtenet is anders en dat blijkt ook uit de interessante whitepaper die Vattenfall heeft gepubliceerd. De belangrijkste bron voor Vattenfall zijn afvalverbranding en restwarmte die vrijkomt bij de productie van elektriciteit. Bronnen met een hoge temperatuur. De route die Vattenfall voorstelt in het whitepaper “Samen verder verduurzamen naar 100% fossielvrije warmtenetten” schetst een route van omschakelen van hoog temperatuur warmtenetten naar warmtenetten met een midden temperatuur. Dat is een uitdagend traject, waar de whitepaper uitgebreide informatie over geeft.
Uitdagingen in de wijk
Midden temperatuur warmtenetten – met een aanlevertemperatuur van 70ᴼC en een retourtemperatuur van 40ᴼC – kunnen warmte leveren aan meer afnemers dan hoog temperatuur warmtenetten. Als een afnemer minder energie gebruikt, kunnen meer afnemers dezelfde hoeveelheid aangeleverde energie gebruiken. Veel nieuwe duurzame bronnen zijn ook bronnen met een lagere temperatuur. Om die efficiënt te kunnen benutten, is het uiteraard mooi als dat in een warmtenet met een minder hoge temperatuur kan worden gebruikt. Nieuwe duurzame lagere temperatuurbronnen kunnen daardoor worden benut, zodat dat kan bijdragen aan het doel om 100% fossielvrije warmtenetten te kunnen realiseren. Simpel. Zo simpel is dat echter niet. Om een temperatuurwijziging te kunnen doorvoeren, is de medewerking van de klanten nodig. De individuele afnemers moeten dit namelijk mogelijk maken. Als de energie labels van woningen in een wijk van elkaar verschillen wordt dat namelijk lastig. Voor de ene woning volstaat wellicht een temperatuur van 70ᴼC, maar woningen met een slechte isolatie en oudere radiatoren, hebben een hogere energievraag en een hogere temperatuur nodig. In een wijk die wordt beleverd via één warmteoverdrachtstation, is degene die de hoogste temperatuur nodig heeft, bepalend voor wat er in de wijk minimaal moet worden aangeleverd. Hoe lager de aangeleverde temperatuur hoe gunstiger de energierekening uitvalt.
Maatwerk en met elkaar
Wij ervaren twee belangrijke leermoment uit het whitepaper van Vattenfall:
- De energietransitie is maatwerk en stapsgewijs. Dat klopt ook met het woord “transitie”. Dat woord alleen al impliceert dat het een systeemwijziging is, die tientallen jaren in beslag neemt. Het is ook onze ervaring: lokale bronnen en lokale vraag zijn altijd specifiek.
- We moeten de energietransitie samen doen. Burgers, bedrijven en overheid hebben allemaal een rol te vervullen en hebben elkaar nodig. Dat is de oproep die we lezen in het whitepaper, en daar sluiten wij ons helemaal bij aan.
Energietransitie; en snel ook
Eén ding is zeker. De klimaatopdracht wacht niet. We moeten door en snel ook. Dat is de conclusie die te lezen is in de Klimaat- en Energieverkenning die op 1 november is gepubliceerd. Ons advies aan de overheid? Kies de route om het met elkaar te doen. Dan kunnen we de krachten bundelen en de energietransitie versnellen.
