Gezocht: m2 en ruimte op het elektriciteitsnet
08-05-2023 |
Overal in elektriciteitsland wordt inmiddels hard gewerkt om de energietransitie te realiseren. Bij de verduurzaming hoort dat we op grote schaal gaan elektrificeren: elektrische auto’s met bijbehorende laadpalen, zonnepanelen met buffering van elektriciteit op het elektriciteitsnet en ook de aandacht voor aardgasvrij maken maakt dat daar een elektriciteitsvraag door ontstaat. Of niet.
Een van de opties om aardgasvrij te worden is om als warmtebron de aardgasaansluiting te vervangen door warmte uit een warmtepomp. Dat veroorzaakt een grote extra vraag naar elektriciteit en naar bijbehorende transformatorhuisjes. Het elektriciteitsnet dat in 100 jaar is aangelegd, moet in 7 jaar tijd worden verdubbeld. Als je warmte elektrisch opwekt met elektrische warmtepompen, heb je meer kabels en dikkere kabels nodig, maar ook 2 tot 3 keer zoveel transformatorhuisjes! Het gaat daarbij om huisjes van 3 x 3 x 2 meter die de stroom via laagspanningskabels naar huizen en kantoren leiden. Voor een stad als Amsterdam betekent dat bijvoorbeeld een ruimte zo groot als 17 voetbalvelden gevonden moet worden om de extra benodigde faciliteiten voor de grotere stroomvraag te huisvesten. Zo vertelde Ingrid Thijssen voorzitter van VNO/CN in WNO op zondag van 30 april.
Daarbovenop moet ook het midden- en hoogspanningsnet moet worden aangepast om de extra vraag van elektriciteit te kunnen leveren. Van diverse kanten wordt inmiddels ook aangegeven dat de netstabiliteit een punt van zorgen wordt en we er rekening mee moeten houden dat het niveau van leveringszekerheid waar we aan gewend zijn, in de toekomst niet gegarandeerd zal kunnen worden.
Zonnepanelen, warmtepompen en netcongestie
Een gemiddelde warmtepomp voor een woonhuis heeft een verbruik van gemiddeld zo’n 2.000 tot 3.000 kWh per jaar. Veelal rekenen mensen dat ze daarvoor 7 tot 10 zonnepanelen extra nodig hebben om het verbruik te compenseren en een hoge elektriciteitsrekening te voorkomen. Er zijn echter wel een aantal aspecten om rekening mee te houden. We noemen er twee:
- Een zonnepaneel levert zon overdag en vooral in de zomer. Een warmtepomp verbruikt vooral energie ’s avonds en vooral in de winter. Zolang de salderingsregeling er is, is er geen probleem en kan geleverde elektriciteit in een heel jaar worden verrekend met de gebruikte elektriciteit. Deze mismatch in tijd kan (gedeeltelijk) worden overbrugd met een thuisbatterij, maar dat betekent extra kosten en de capaciteit van een batterij is anders dan de gratis buffering op het net waar we nu aan gewend zijn.
- 7 tot 10 zonnepanelen extra zijn nodig als een warmtepomp wordt toegepast. Lang niet alle woningen in Nederland hebben voldoende ruimte om die extra panelen te kunnen plaatsen.
Omdenken
Warmtenettten kunnen helpen om netcongestie te beperken en zo meer energietransitie mogelijk te maken in de steeds kortere tijd die ons rest. In plaats van een warmtevraag op te lossen door een beroep te doen om meer elektriciteit, kun je ook de warmtevraag oplossen door gebruik te maken van warmte uit een warmtenet. 70% van de energievraag in de gebouwde omgeving, is een vraag naar warmte. Die vullen we nu nog in met aardgas en daarvoor moet een duurzaam alternatief worden ingezet. Warmte kan dat duurzame alternatief zijn. Het is lokaal opgewekt en gebruikt en maakt ons onafhankelijk van aardgas. Meer dan elektriciteit, dat voor het grootste deel nog wordt geproduceerd met steenkool en aardgas. Steenkool en aardgas moeten we importeren en zijn fossiele energiebronnen en helpen ons niet om de klimaatdoelstellingen te halen.
Door samen op te trekken – uitbreiding van het elektriciteitsnet en uitbreiding van warmtenetten – kunnen we met meer mensen tegelijkertijd (e-installateurs en w-installateurs) meer werk verzetten en de energietransitie versnellen.
2 mei 2023
