Waterstof en warmte
25-05-2023 |
Hoe dan? Is regelmatig de vraag die we horen als we vertellen over onze plannen om waterstof te produceren. Voor het verduurzamen van de energievoorziening in Nederland wordt verwacht dat waterstof een belangrijke rol gaat spelen. Waterstof is echter geen energiebron maar een energiedrager: een stof waarin energie is opgeslagen. Hoe kun je dit dan toch als warmtebron gebruiken?
Toekomstperspectief
Vanuit het oogpunt van energie-efficiency en duurzaamheid is het niet verstandig om bijvoorbeeld aardgas eerst in elektriciteit om te zetten en er daarna waterstof mee te produceren. Door de extra tussenstap gaat energie verloren, waardoor de opbrengst aan energie lager is dan wanneer aardgas direct wordt gebruikt om waterstof te maken. Hetzelfde principe geldt voor warmte. Ook daarbij is het niet logisch om eerst groene elektriciteit om te zetten in waterstof en dan de waterstof te gebruiken voor verwarming. Hoezo zien wij bij Polderwarmte dan toch een rol voor waterstof bij het leveren van warmte? Omdat Polderwarmte waterstof niet wil inzetten om warmte te produceren en wel de restwarmte wil gebruiken die vrijkomt bij de productie van waterstof wordt het al veel energie-efficiënter. Tot slot als je ook de zuurstof die vrijkomt bij de productie van waterstof kan inzetten (wat ook het plan is van Polderwarmte), wordt de energie die wordt gebruikt om waterstof te produceren optimaal gebruikt.
Waterstof heeft kansen voor succesvolle toepassing in transport en de industrie. Waterstof kan bijvoorbeeld een belangrijke rol gaan spelen in de aandrijving en verduurzaming van vrachtauto’s, treinen of bussen. Omdat deze voertuigen groot en erg zwaar zijn, is er een veel grotere batterij nodig dan bijvoorbeeld voor een personenauto. Zeker in de transportsector, waar de afstanden groot zijn, is dat belangrijk. Omdat de afstanden die vrachtauto’s rijden te dekken met een batterij, zou zo’n grote en zware batterij nodig zijn dat het niet meer rendabel is. Waterstof is dan een geschikt alternatief. In de scheepvaart en het vliegverkeer speelt waterstof op dit moment nog geen rol, maar dat kan in de toekomst wel een rol gaan spelen. Zo kan waterstof worden gebruikt om duurzame kerosine te maken en die kan voor het vliegverkeer worden gebruikt.
Groen of grijs
Vanuit het oogpunt van energie-efficiency en duurzaamheid is het niet verstandig om bijvoorbeeld aardgas eerst in elektriciteit om te zetten en er daarna waterstof mee te produceren. Door de extra tussenstap gaat energie verloren, waardoor de opbrengst aan energie lager is dan wanneer aardgas direct wordt gebruikt om waterstof te maken. Hetzelfde principe geldt voor warmte. Ook daarbij is het niet logisch om eerst groene elektriciteit om te zetten in waterstof en dan de waterstof te gebruiken voor verwarming. Hoezo zien wij bij Polderwarmte dan toch een rol voor waterstof bij het leveren van warmte? Omdat Polderwarmte waterstof niet wil inzetten om warmte te produceren en wel de restwarmte wil gebruiken die vrijkomt bij de productie van waterstof wordt het al veel energie-efficiënter. Tot slot als je ook de zuurstof die vrijkomt bij de productie van waterstof kan inzetten (wat ook het plan is van Polderwarmte), wordt de energie die wordt gebruikt om waterstof te produceren optimaal gebruikt.
Waterstof heeft kansen voor succesvolle toepassing in transport en de industrie. Waterstof kan bijvoorbeeld een belangrijke rol gaan spelen in de aandrijving en verduurzaming van vrachtauto’s, treinen of bussen. Omdat deze voertuigen groot en erg zwaar zijn, is er een veel grotere batterij nodig dan bijvoorbeeld voor een personenauto. Zeker in de transportsector, waar de afstanden groot zijn, is dat belangrijk. Omdat de afstanden die vrachtauto’s rijden te dekken met een batterij, zou zo’n grote en zware batterij nodig zijn dat het niet meer rendabel is. Waterstof is dan een geschikt alternatief. In de scheepvaart en het vliegverkeer speelt waterstof op dit moment nog geen rol, maar dat kan in de toekomst wel een rol gaan spelen. Zo kan waterstof worden gebruikt om duurzame kerosine te maken en die kan voor het vliegverkeer worden gebruikt.
Hier en nu
In Nederland maken we op dit moment op zeer kleine schaal groene waterstof. Als je waterstof produceert met stroom uit het huidige energienet, is het resultaat een mengvorm van groen en grijs. Het elektriciteitsnet in Nederland bevat namelijk stroom uit zowel fossiele bronnen als uit duurzame bronnen. De waterstof die op deze manier ontstaat is dus niet volledig grijs of groen. Er komt bij de productie van deze soort waterstof dus wel CO2 vrij, namelijk bij het opwekken van de grijze stroom. Waterstof heeft wel nog een ander belangrijk kenmerk: het is goed op te slaan over lange tijd. Het verliest weinig energie, minder dan wanneer energie voor lange tijd in een batterij wordt opgeslagen. Dat maakt het opslaan van waterstof interessant voor seizoensopslag: het voor langere periodes opslaan van waterstof die gemaakt is in tijden van een overschot aan energie (zomer), voor een periode waarin een gebrek aan energie is (winter).
Versnellen van de energietransitie
De vraag naar waterstof is dus in ontwikkeling. Bij de productie van waterstof komt restwarmte vrij en die warmte kan worden gebruikt in een warmtenet. Om de productie locatie van een waterstoffabriek te combineren met een productielocatie van warmte voor het warmtenet kunnen hele stappen worden gemaakt: de groei van de productie van waterstof en verduurzaming van transport en industrie én de benutting van duurzame restwarmte voor een warmtenet. Wat voor de één een bijproduct is “restwarmte” is voor bijvoorbeeld voor Polderwarme juist de hoofdzaak “warmte” en waarom zouden we het dan juist niet omdraaien? Een prachtige kans om de energietransitie in twee richtingen tegelijk te versnellen! Meer aanbod van groene waterstof en restwarmte voor het warmtenet. Mits we er voor kiezen om alleen groene waterstof te willen produceren uiteraard. En dat doen we! Onze energiehub in De Liede is daar een prachtig voorbeeld van. Een locatie waar we waterstof willen gaan produceren, met groene stroom en waar we de restwarmte gaan inkoppelen in ons Slim Groen Warmtenet. Meer duurzame brandstof voor vervoer en industrie en meer warmte voor het warmtenet. Win Win.
25 mei 2023
