Datathermie helpt de economie en de energietransitie
6-5-2024|
Eerder schreven wij al over de belangrijke rol van datacenters voor de Nederlandse economie in het algemeen en voor het warmtenet van Polderwarmte in het bijzonder. Het debat over datacenters wordt vaak alleen gericht op de stijging van het energieverbruik en de toenemende belasting op ons elektriciteitsnet, maar datathermie, warmte die vrijkomt van datacenters, biedt juist ook een veelbelovende oplossing. Dit helpt niet alleen om piekbelasting te compenseren, maar draagt ook bij aan duurzaamheid door het efficiënt benutten van energiebronnen. Wat we niet moeten vergeten is dat we allemààl steeds meer data verbruiken. Zowel zakelijk als privé zijn we bezig met het steeds verder digitaliseren van ons dagelijkse doen en laten. Van het meer en meer thuiswerken, online vergaderen, online delen van documenten tot social mediakanalen en online shoppen. Daarom kunnen we onze energie beter steken in het bedenken van oplossingen om datathermie ten volle te benutten.
Recente cijfers tonen aan dat het energieverbruik van Nederlandse datacenters jaarlijks met ongeveer vijf procent is gestegen sinds 2017, met een geschat verbruik van 4500 GWh in 2023. Daar tegenover staat de enorme toename en blijvende groei in dataverbruik van de consument. Vorig jaar werd er een stijging van 21% gemeten ten opzichte van het jaar daarvoor. De groei van het aantal datacenters zal naar verwachting aanhouden, wat onvermijdelijk lijkt kijkend naar het stijgende dataverbruik.
Zorgen om stroomverbruik onterecht
Het debat over digitale infrastructuur draait, buiten de zorgen over stroomverbruik, ook over ruimtegebruik en waterconsumptie. Begrijpelijk, gezien de impact ervan op het publiek en beleidsmakers. Toch wijzen feiten en cijfers uit dat de sector op deze gebieden uitblinkt in efficiëntie. Datacenters gebruiken slechts een beperkt deel van de beschikbare grond en water, halen 99% van hun energie uit duurzame bronnen, en compenseren de groei in stroomverbruik door centralisatie en cloud computing. In de Rondetafelgesprekken heeft brancheorganisatie DDA (Dutch Data Center Association) dit duidelijk gemaakt met het volgende plaatje.
Het samenvoegen van IT-functies heeft geleid tot duurzame en efficiënte resource-inzet. Voorheen had elk kantoor zijn eigen lokale dataopslag, wat versnipperd en ineffectief was maar ook onzichtbaar. Nu worden data steeds vaker opgeslagen in professionele datacenters, wat gebundeld en energiezuinig is, maar wel zichtbaar. Ironisch genoeg is deze nieuwe aanpak effectiever, maar doordat het meer zichtbaar is, leidt het ook tot meer discussie.
Ten goede benutten
De digitale infrastructuursector biedt unieke kansen voor duurzaamheid door het gebruik van groene stroom, investeringen in groene opwekking, en het benutten van restwarmte voor warmtenetten. Datathermie, waarbij warmte uit datacenters wordt gebruikt voor verwarming in de gebouwde omgeving, is een krachtig voorbeeld van deze duurzame praktijk. Initiatieven zoals die van Polderwarmte, waarbij warmte wordt gegenereerd uit datacenters en gebruikt wordt door nabijgelegen bedrijven en kantoren, illustreren de potentie van datathermie als een compenserende bron voor piekbelasting en een duurzame warmtebron.
Het gebruik van datathermie benadrukt niet alleen de rol van datacenters als energiebronnen, maar ook als partners in de transitie naar een duurzame samenleving. Door restwarmte te benutten voor warmtenetten, dragen datacenters samen met de warmtebedrijven actief bij aan het verminderen van de CO2-uitstoot en het optimaliseren van energie-efficiëntie. Kwestie van omdenken zou je kunnen zeggen.